İleus

Bağırsağın içerisinde var olan gıda atıkları ileri gönderilmesinde farklı sebeplere bağlı şekildeki problemlere bağırsak tıkanması denilir. Bağırsak tıkanması tam ve bölgesel olarak gerçekleşebilir. Bağırsaktaki tıkanma mekanik sebeplere bağlı olacağı gibi mekanik olmamakta olan sebeplere de bağlı olmaktadır.

Mekanik olmayanlar “Adinamik ileus” ve de “Dinamik “İleus” olarak iki çeşittirler. Bağırsak tıkanıklığı, yerleştiği kısma ve de hazırlayan faktörleri göz önüne almadan kısaca “İleus” denilir.

İleusun meydana geliş şekillerinin sınıflandırmasına gelecek olursak, oldukça basit bir inceleme sağlanır.

1) Mekanik ileuslar: buradaki bağırsak tıkanmasının sebebi, bağırsağı etkileyen bağırsak içersi ya da dışındaki mekanik sebeplerdir. Adı geçen sebepleri aşağıda özetle sıralayalım.

a) bağırsağın bir sebepten dolayı herhangi bir kısımda kendisinin ekseni etrafında dönmesi sonucunda bağırsak boşluğunun boğulmasıdır. Bu esnada, bağırsakları karının arka duvarına asmakta olan ve de içerisinden bağırsağı besleyen damarlarında geçtiği “Bağırsakmezente-ri”’nde de bükülme olur. Böyle bir olayda bağırsağın beslenmesini sağlayan damarlar da boğulurlar. Bu durumda bağırsakların o kısımlarında enfarktüs (doku ölümü) oluşmasına sebep olabilir. Söz konusu bu duruma toplum da “ Bağırsak düğümlenmesi” de denilmektedir. Tıpta ise buna “Volvulus” denilir.

b) kimi vakalardaysa bağırsakların bir kısmı ilerleyerek, kendisinin ardında ki bağırsak boşluğu içerisine girer. (invaginasyon)

c) Vakaların bazısında ise bağırsağın içerisine düşen safra kesesi taşlarının tıkanmaya sebep olmasından oluşur. Bunun gibi tıkanmalar insanın tuttuğu sertçe, yabancı bir cisim yüzünden de gelişebilmektedir.

d) Fıtık olaylarında, fıtık komplikasyonu şeklinde de bağırsakta tıkanma olabilir.

e)bağırsağın çevresinde olan yapışıklık ya da nedbe dokusunun bantı ve ya tümör de bağırsakların dıştan itilerek, büzülerek tıkanmasına sebep olabilir.

f) bağırsak tümörleri, bağırsağın boşluğuna doğru büyürse, Crohn rahatsızlığı, kolitis ülseroza şeklindeki hallerde de bağırsakta tıkanma bir komplikasyon şeklinde gelişebilir.

2] Dinamik ileus: Dinamin ileusun öbür adı da “Spastik ileus” tur. Dinamik ileus sıkça karşılaşılan bir vaziyet değildir. Bağırsakların bir kısmındaki kasılma ve gevşemeye bağlı meydana gelen bir rahatsızlıktır. Dinamik ileus , üremide, ağır maden zehirlenmelerinde, mega- kolonlarda, bağırsaktaki ülserlerde ve de porfir- ya şeklindeki rahatsızlıklarda görülür.

3) Adinamik ileus: Bağırsak tıkanmalarının sıkça rastlanmakta olan sebebi “Adinamik ileus” dur. Adinamik ileus olaylarında, bağırsak kasılma yeteneğinin bir bölümünü kaybetmişlerdir. Bunların neticesinde de bağırsağın içerisinde ki gıda atıklarının ileri gönderilememesidir.

Görülmekte olduğu gibi bu tip olaylarda bağırsakların iç boşluklarında daralmalar ve ya tıkanmalar olmamaktadır. Bozulmuş olansa bağırsakların kasılma yeteneği.

Adinamik ileusa neden olan etkileri şu şekilde sıralayabiliriz;

Uzun zaman sürmüş bağırsak operasyonlarının arından ve ya operasyon esnasında bağırsakların fazla yaklaşmaları.

“Gardner sendromu”, kalın bağırsaktaki bir sürü polip ile beraber, bedenin öbür dokusunda selim tümörünün ortaya çıkmasıdır.

Gardner sendromunda meydana gelen poliplerdeki kanser tehlikesi % 100 olmaktadır. Bu sebeple Gardner sendromunun teşhisi konulur konulmaz, kalın bağırsağın operasyon ile çıkartılmasının önemi büyüktür. Bedenin öbür dokularından kaynaklı sakin tümörlerin yağ dokularından, kemiklerdeki dokulardan, fibroblast hücrelerinden kök alma olasılıkları vardır.

Peutz-Jegher sendromu, ince ve de kalın bağırsakta bir çok polibin var olması ile dudakta, ağzın iç kısmında ve de avuçların içerisinde kahverengi deri lekelerinin olması ile görülen bir rahatsızlıktır.

Peutz-Jegher sendromu ırsi rahatsızlıklardan birisidir. Bağırsaktaki polip nadir şekilde kansere dönebilir. Karın bölgesinde arada bir meydana gelen kramplar şeklinde ağrıya sebep olmaktadır.

Juvenil polipozis ismi verilen vaziyette ise, ince ve de kalın bağırsaktaki iltihaplı durumlara bağlı biçimde, bu organlardaki mukozalarda meydana gelen fazla sayıda ki polipler bulunur. Juvenil polipozis vakasında kansere dönüşme tehlikesi bulunmamaktadır.