Rektum

Rektum, memeli canlılarda, kalın bağırsağın son kısmıdır. Anüse açılan rektum, dışkının atılmadan öncedeki tutulduğu yerdir. İnsanlarda ortamla 12 cm uzunlukta olan rektumun, son birkaç santimetresi deri gibi bir dokuyla örtülüdür. Kalın bağırsağın sonuncu yani üçüncü bölümünü oluşturan rektumun ilk baş kısımlarının eni 4 cm civarı iken, anüse yaklaşan bölümleri daha da geniştir. Anüse doğru genişleyen bu rektum bölümüne “Ampula rekti” adı verilir. Rektum boşluğu incelendiğinde dört çıkıntının bulunduğu görülür. “Yatay çıkıntılar” adı verilen bu çıkıntılar mukoza tabakası ve kas liflerinden meydana geliştir. Bunlardan birincisi rektumun başlangıç kısmına yakın bir yerde yer alır. Çoğunlukla yarımay şeklinde sağda ve solda yeralırlar.

İkincisi ise “Ampula rekti”nin tam üzerinde yer alır ve rektumun ön ve sağ yüzlerinden kaynaklanmaktadır. Üçüncüsü de bir öncekinin 2.5 cm kadar altında yer alır ve rektumun sol yan tarafından kaynaklanır. Rektumun yapısında tema koli ve periton yer almaz. Rektum fonksiyonları bakımdan iki farklı bölgeye ayrılmaktadır. Bunlardan birincisi ortada bulunan yatay çıkıntının üzerinde, diğeri ise altında yer almaktadır. Üstteki kısmın içinde dışkı birikmektedir. Birikmiş olan bu dışkı belli bir seviyeye ulaştığında, rektumun gerilmesine sebep olarak dışkılama isteğine yol açar. Alt kısım genelde boştur. Fakat müzmin kabızlık vakalarında bu bölge dışkı ile dolu olabilir. Rektumun ön tarafı erkeklerde mesane, prostat, vezika seminalis, üreterlerin son bölümü ve duktus deferensle komşudur. Kadınlarda ise rahim (uterus) ve vagina ile yan yanadır.